zaterdag 12 december 2015

Gen magazine CBG met Groninger covermodel

Het magazine van het CBG, Gen, heeft deze keer een prachtige cover met een portretschilderij in pastel van de Groningse Tjadduwe Jans (1745-1824), toegeschreven aan Theodorus Bohres, 1816. Deze Oostgroningse was getrouwd met Egbert Geerts Sterenborg (1738-1828).
De portretten deden me overigens direct denken aan de pastelportretten van Dokkumer jeneverbrander Oege Goslings en zijn vrouw Tietje Colerus.
Het zou niet vreemd zijn als de (toen) stad-Groninger Bohres ook deze portretten heeft vervaardigd!
Hij maakte namelijk de portretten van diverse echtparen uit De Waarden (gemeente Grijpskerk), bij Kommerzijl. Het Groninger Westerkwartier is altijd al een sterk met onze regio verbonden gebied geweest. Zo zien we herenboer Klaas de Waard (1787-1852) en echtgenote Menke Krijthe (1790-1844) en ook  Dirk Klaassen de Waard (1794-1825) met zijn echtgenote Lucina Thema (1795-1836).
Eveneens op De Waarden zien we Pieter Dirks Teenstra (1789-1862) en Janke Djurres Siccama (1792-1822).
Ook Rendert Willems van Holdinga (1792-1859) en Aafke Oeges de Waard (1799-1850) en Harke Jans van Holdinga (1780-1828) met Jantje van Leggelo ( -1862).
Bohres moest het waarschijnlijk hebben van mond-tot-mondreclame in familienetwerken. Toen hij later verhuisde naar het Zuiden portretteerde hij ook een Limburgs familienetwerk.

Nog mooier is wellicht het Portret van de familie van Douwe Martens Teenstra (1795-1864).

In deze stijl van pastelportretten werkten ook twee andere regionale kunstenaars: Wessel Lubbers en Berend Kunst.
In het Groninger Museum is in 1959 een tentoonstelling geweest die puur gericht was op portretten uit boerenfamilies uit de Ommelanden.
Ook de voorouders van Rijksmuseumdirecteur Wim Pijbes komen in de tentoonstellingscatalogus Reunie van het voorgeslacht voor: Portret van Pijbe Geerts Pijbes ( -1833) en echtgenote Hindriktje Halbes Potjewijd ( -1815).

Een mooie variëteit aan artikelen verder in het magazine:
Jacobus Lissone: de man die de wereld kleiner maakte
Lissone was de eerste Nederlander die groepsreizen organiseerde. Hierdoor werd het voor veel mensen opeens mogelijk om geheel nieuwe delen van de wereld te verkennen. Anke Stegehuis beschrijft de ontwikkeling van een grote reisorganisatie.

Het verborgen familieleven van BN’ers
Het programma Verborgen verleden is een begrip in televisieland. Zaterdagavond 9 januari begint een nieuwe serie. Lilian de Bruijn nam voor Gen. een kijkje achter de schermen.

Wie is wie in laatmiddeleeuws Brussel
Brussel groeide in de late middeleeuwen uit tot een van de grootste steden van de Nederlanden. Bram Vannieuwenhuyze vertelt over het databaseproject dat de inwoners én bezoekers in kaart brengt. U kunt zoeken via de website van Rijksarchief België en er is een handleiding Wie is Wie in laatmiddeleeuws Brussel beschikbaar.

Collectegiften in de Republiek
Familiehulp was in de zeventiende eeuw verre van vanzelfsprekend. Daarom vond in veel steden minstens één keer per week een huis-aan-huiscollecte plaats. Daniëlle Teeuwen onderzocht collectegiften en de financiering van armenzorg in de Republiek.

Armoede in een Aziatische stadskolonie
Henk Niemeijer verdiepte zich in de armoede in Batavia. Door bittere armoede gedwongen verkochten mensen zichzelf daar als slaaf, en wonderlijk genoeg konden veel armen zichzelf alleen in leven houden door gebruik te maken van de diensten van een slavin.

Bolle Dirck en de armen van Woubrugge
Veel genealogen denken dat over voorouders die arm waren, nauwelijks iets in de archieven is te vinden. Léon van der Hoeven legt uit dat dit zeker niet altijd zo is. Armenrekeningen kunnen een heel rijke bron zijn.

Van achterbuurt tot achterstand
Net als de grote steden in het westen kreeg Deventer in de negentiende eeuw te maken met overbevolking en verkrotting. Vincent Sleebe deed onderzoek naar een nieuwe achterbuurt, die ontstond na de invoering van de Woningwet in 1901.

Zingen over vrijheid in een kamp
Elisabeth Lugt werd geboren in Batavia. Haar grote droom was het, zangeres te worden. Door de oorlog en de terugkeer naar Nederland leek deze droom aanvankelijk niet uit te komen. Tommy van Es vertelt het verhaal van een gedreven vrouw.

Priester tussen twee werelden
Luuk Keunen brengt met oude foto’s en briefjes het tragische levensverhaal van de Brabantse priester en missionaris Willem van den Nieuwenhof over het voetlicht.

Groninger herenboeren in beeld
Oud-CBGmedewerker Jochem Kroes vond op de markt oude foto's van pasteltekeningen. Hij ging op zoek naar informatie over de afgebeelden en de vervaardiger van de portretten. De (ingekleurde) afbeeldingen zijn vermoedelijk uit een familie die boerde op De Waarden bij Grijpskerk.

En dan zijn er natuurlijk de vaste rubrieken:
NostalGen, met als thema dienstpersoneel, de tweede aflevering van de serie 'de zeven pijlers van de genealogie', de columns - waaronder de laatste bijdrage van Els Kloek, de boekenrubriek en de Verleden tijd.
Maarten van der Meer schrijft in zijn column Vernoeming over de voornaam Ommelandicus die opeens in België opduikt, waarschijnlijk een verre nazaat van jonkheer Mr Onno Reint Alberda van Ekenstein (1752-1821), de Groningse aristocraat die in 1787 werd benoemd tot president van de Ommelanden.

Geen opmerkingen: