vrijdag 15 augustus 2014

Frans van Donia tekende namens Friesland de Vrede van Münster in 1648

In het Rathaus van Münster bevindt zich de Friedenssaal. Ondanks de bombardementen van de
Schilderij Frans van Donia in Friedenssaal te Münster
Tweede Wereldoorlog is het interieur gespaard gebleven. In 1648 werd hier door vele afgezanten de Vrede van Westfalen getekend, ook wel de Vrede van Münster genoemd.
Namens Friesland had destijds Frans van Donia (ca 1580-1651) zitting in de Staten Generaal. Hij was in 1643, toen de vredeshandelingen startten, Volmacht ten Landsdage toen hij op 2 juni door de Friese Staten verkozen werd tot Plenipotentiaris (afgevaardigde met volmacht) uit de 4 toenmalige Gecommitteerden ter Generaliteit van dat gewest, te weten Jr Frans van Donia, Assuerus van Vierssen, Johannes van Crack en de Dokkumer Joannes van Veldtriel.
De vrede die werd getekend bracht zowel een einde aan de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) tegen de Spanjaarden als de Dertigjarige Oorlog (1618-1648).

In 1644 maakte Pieter Nolpe een portret van Frans van Donia, nu in bezit van het Rijksmuseum. En later ook Pieter de Jode naar een serie van Anselm van Hulle die alle afgevaardigden te Münster afbeeldde.
Op het mooie schilderij van de ceremonie van de Vrede van Munster (in bezit van de National Gallery) staat Frans van Donia ook vooraan afgebeeld, in toga, met baardje en 2 opgestoken vingers.
Het leuke is dat er een Album Amicorum van zijn eerste echtgenote Geertruid van Engelstede bewaard is gebleven waarin Frans een prachtige tekening met tekst heeft achtergelaten. Deze is nu in het bezit van de KB in Den Haag.
Van Donia werd vaak geportretteerd, zie eveneens de RKD database.
Ook zijn er twee indrukwekkende schilderijen van Jan de Salle uit 1621 bewaard met de pendanten van Frans en Geertruid.
Frans van Donia had als lijfspreuk Toga et Armis (door toga en zwaard). Dat zie je mooi terug in zijn tekening en afbeeldingen.
Simon Wierstra meldt nog in de genealogie van de Donia's over Frans: Franciscus a Donia geboren Jelsum ± 1580, overleden Den Haag 25 februari 1651, is op 5 juni 1599 student te Leiden, op 9 juli 1601 student te Heidelberg en 29 september 1602 student te Marburg.
Op 8 maart 1610 aangesteld als hopman (kapitein) als opvolger van Frans van Cammingha.
Later lid van de Generale Staten (Encyclopedie van Friesland).
In 1642 behoorden de gereformeerde Frans en zijn vrouw uit Jelsum bij de genodigden voor de begrafenis van de katholieke Jarich van Liauckema.
Frans testeerde op 6 juli 1649 en was toen kinderloos. Hij is in ondertrouw gegaan te Leeuwarden op 5 september 1618, gerecht, en getrouwd te Leeuwarden op 27 september 1618 (1) met Geertruyd Ludolfsdr Engelstede, geboren 1584, overleden maart 1643.
Frans is in ondertrouw gegaan te Zutphen op 23 november 1645 en getrouwd aldaar 16 december 1645 (2) met Helena van Heuclom, overleden 31 oktober 1650.

Geen opmerkingen: